Leje podudzia

Wsród lejów protez podudzia możemy wyróżnić dwie główne kategorie:

1. Leje podudzia koncentrujące się na poszczególnych partiach kikuta celem skierowania na nie nacisku (miejsce podparcia).
Wśród nich możemy wyróżnić trzy typy lejów:
- lej PTB z oparciem podrzepkowym - obejmuje od góry połowę rzepki i część kości udowej, a ciężar ciała opiera się głównie na półeczce podrzepkowej (okolica więzadła właściwego
- lej KBM - obejmuje kłykcie kości udowej lecz otwarta jest rzepka. Zaletą jest lepsza boczna stabilizacja kolana, wadą - ograniczony zakres zgięcia w stawie kolanowym.
- lej PTS - typ leja najbardziej zabudowujący staw kolanowy, który obejmuje całą rzepkę wraz z kłykciami udowymi. Daje znakomitą stabilizację stawu kolanowego, bardzo dobre własności kosmetyczne, bardzo dobry zakres pracy zgięcia i wyprostu stawu kolanowego.

W powyższych typach lejów materiałem wewnętrznym leja twardego protezy jest miękki wkład wykonany z materiałów o różnej twardości. Czasami spotyka się w tego typach lejów wkład z pończoszki żelowej bądź silikonowej.

Zalety wyżej wymienionych rodzajów leja:

- możliwość zastosowania przy nadwrażliwości na nacisk w poszczególnych partiach kikuta np. szczyt
- stosunkowo niska cena
- brak konieczności zamawiania odpowiedniego modelu i wielkości komfortowego wkładu (lejek silikonowy, żelowy, poliuretan)

Wady wyżej wymienionych rodzajów leja:<

- wykonanie wygodnego leja wymaga sporo pracy przy modelowaniu pozytywu gipsowego
- wymagana duża wiedza i doświadczenie protetyka
- pojawiający się ruch wzdłużny kikuta względem leja protezy powodujący dyskomfort, otarcia, uszkodzenia tkanek miękkich kikuta
- zaleganie płynów ustrojowych na szczycie kikuta
- konieczność wykonania nieco krótszej protezy
- zmiany grubości ścianek miękkiego wkładu
- ryzyko zniszczenia miękkiego wkładu podczas zakładania i zdejmowania.

2. Leje podudzia pełno kontaktowe, których główną zaletą jest to, iż nie ma konkretnej powierzchni podparcia.
Obciążenie przenoszone są przez całą powierzchnię kikuta. Wymiary objętościowe kikuta jak i leja protezy są identyczne, a co za tym idzie występuje brak przemieszczania kikuta względem leja protezy. Podczas oderwania protezy od podłoża dochodzi do niewielkiego jej wydłużenia.
Wyeliminowane jest ryzyko rotacji kikuta względem leja protezy.
W tego typu lejach możemy wyróżnić trzy rodzaje zawieszenia:
- lejek z komfortowym wkładem z zamocowaniem na zamek umieszczonym w środku dna leja protezy. Dedykowany dla mało i średnio aktywnych użytkowników protezy. Dopuszczalne są niewielkie zmiany obwodowe kikuta.
- lejek z komfortowym wkładem z wykorzystaniem podciśnienia (system Seal-In wykorzystujący pierścienie uszczelniające zamocowane bezpośrednio na leju silikonowym), idealny system przy długich i bardzo długich kikutach.
- lejek z komfortowym wkładem z wykorzystaniem podciśnienia (wymaga zastosowania na górną część leja i udo rękawa uszczelniającego wykonanego z żelu bądź silikonu). Opcjonalnie możliwe jest zastosowanie urządzeń regulujących podciśnienie w leju protezowym.

Zalety wyżej wymienionych rodzajów leja:

- komfort i wygoda
- zwiększona znacznie sterowność protezą
- odbieranie informacji proprioceptywnych
- niewielkie wydłużenie grawitacyjne protezy
- brak rotacji kikuta względem leja protezy
- znacznie poprawiona kondycja tkanek miękkich oraz naskórka kikuta
- dzięki równomiernej kompresji kikuta poprawiona znacznie cyrkulacja płynów ustrojowych
- brak przeciwwskazań przy kikutach urazowych, z przeszczepami, dla diabetyków
- dosyć prosty i szybki proces zakładania i zdejmowania protezy
- duża ilość modeli i rodzajów pozwalająca dostosować lejek komfortowy indywidualnie do potrzeb użytkownika.

Wady wyżej wymienionych rodzajów leja:

- nie są wskazane dla osób z nadwrażliwością szczytu kikuta
- przeciwwskazania przy ubytkach tkanek miękkich, dużych fałdach skórnych
- początkowo przez pierwszy okres użytkowania wzmożony proces pocenia się kikuta
- konieczność ściągnięcia protezy w ciągu dnia umycia lejka i kikuta
- cena