"Normalna reakcja na nienormalną sytuację"

                                                               ~ Patrycja Plewka

Nie ma co się rozczulać nad sobą, tu trzeba działać. Nie ma co płakać.

Z tym zdaniem najczęściej spotykam się wśród osób, które otrzymują propozycję wsparcia psychologicznego po amputacji. A szkoda. Każdy „kontener” ma swoją pojemność. W tym przypadku ten „kontener”, to miejsce w którym gromadzą się nasze myśli i uczucia. W obliczu tak trudnej sytuacji jaką jest amputacja niebezpiecznie się on przepełnia. Jeśli nie zrzucimy swojego „kontenera” przepełnionego żalem, smutkiem, złością, dezorientacją, możemy nie poznawać się w swoich reakcjach oddalając się coraz bardziej od tego co czujemy – bo nasze myśli na ten temat mogą być dla nas zagrażające. Jeśli uczucia stają się dla nas zagrażające, możemy interpretować to tak, że zagraża nam cały świat, inni ludzie. Oddalamy się od kontaktów towarzyskich lub nadmiernie w nie wchodzimy tracąc kontakt ze swoimi potrzebami, słabną nasze więzi z bliskimi.

Marzę o tym, aby spotkanie z psychologiem nie było w dzisiejszych czasach dla osób po amputacjii ich bliskich niewygodnym zbędnym tłem. Głęboko wierzę w moc spotkania, które w początkowym kontakcie porządkuje chaos, pokazuje dlaczego strach nie jest czymś złym, dlaczego smutek i żal są na miejscu, a złość pozwala nam przetrwać. Wszystko co się dzieje z pacjentem po amputacji, jego rodziną i osobami z najbliższego kręgu jest zupełnie normalną reakcją na nienormalną sytuację.

Pacjent jeszcze w szpitalu spotyka się z psychologiem, po wyjściu do domu zazwyczaj nie kontynuuje tej formy wsparcia, a tak bardzo jest ono ważne zwłaszcza gdy wracamy do naszej codzienności.

Kontakt z psychologiem nie musi od razu oznaczać terapii. Ta decyzja może nadejść z czasem i gotowością, która może pojawić się kiedy odzyskamy świadomość i kontakt z naszymi emocjami, w czym może pomóc nam psycholog. To Ty decydujesz jak głęboko chcesz pracować nad zmianą. 

W pierwszym kontakcie z psychologiem istotna jest psychoedukacja – co się ze mną dzieje, dlaczego pojawiają się przykre myśli - albo nie pojawiają się wcale. Dlaczego nieustannie płaczę, obwiniam bliskich. Dlaczego stałem się agresywny dla osób na których najbardziej mi zależy, albo wręcz przeciwnie – jest mi obojętne to, co wydarzy się w moim życiu dalej.

Wartą uwagi definicją psychoedukacji jest ta podana przez wybitnego badacza i klinicystę Francesca Coloma:

„Psychoedukacja jest umacniającym (empowering) treningiem pacjenta, którego celem jest promowanie świadomości i postawy proaktywnej, dostarczanie narzędzi do obchodzenia się, radzenia sobie i życia z przewlekłą chorobą (tj. zwiększania współpracy w leczeniu, rozpoznawania wczesnych oznak nawrotów, kształtowania stylu życia, radzenia sobie z kryzysami, poprawie komunikacji) i zmiana zachowań oraz nastawień związanych z chorobą. Psychoedukacja zamienia winę na odpowiedzialność, bezradność na proaktywną troskę, a zaprzeczanie na świadomość” .

Zanim rozpoczniesz pracę terapeutyczną niejednokrotnie potrzebujesz interwencji kryzysowej. Jest to kontakt z psychologiem skoncentrowany na problemie wywołującym kryzys. W interwencji kryzysowej skupiamy się we współpracy z psychologiem na profilaktyce mającej na celu zapobieganie konsekwencjom amputacji przez ich wczesne wykrycie i odpowiednie zajęcie się nimi.

Niepokoisz się tym jak będzie wyglądać Twoje życie, nie możesz wrócić do pracy którą do tej pory wykonywałeś, wydaje Ci się, że wraz z odjęciem kończyny tracisz swoje hobby. Boisz się, że nie zaakceptujesz swojego ciała, lub nie zaakceptuje go Twój partner, środowisko w którym na co dzień funkcjonujesz czy rówieśnicy?

Wiedz, że nie musisz się żegnać z tym co do tej pory sprawiało Tobie radość.

Ideą pisania o psychologii na forum amputowani.pl jest budzenie świadomości osób po amputacjach i ich bliskich, jak ważna w procesie zdrowienia i gojenia ran, jest higiena o zdrowie psychiczne, na które tak rzadko zwracamy uwagę. Chcemy rozbudzić świadomość, wspomóc w otwarciu gotowości do takiej formy kontaktu pomocowego.

Każdy z Was jest ekspertem w swojej sprawie. W natłoku spraw z którymi należy się uporać nie zapomnijcie o czymś dla duszy. Pojawiać się tu będą felietony, informacje w których może ktoś z Was, lub Waszych bliskich dostrzeże siebie. Warto się przy tym na chwilę zatrzymać i poszukać swojego bezpiecznego miejsca do codziennego ukojenia.